Marzena Osipowska-Aleksenka
mar.ale@zssam-gliwice.pl

Plan pracy pedagoga szkolnego w roku szkolnym 2021/2022

Poniedziałek
Wtorek
Środa
Czwartek
Piątek
10:00-14:30
10:00-14:30
10:00 - 16:00
11:00-14:30
9:30 - 13:00

Obowiązującym uregulowaniem prawnym dotyczącym udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach jest rozporządzenie MEN z 9 sierpnia 2017 roku.

Istota pomocy - specjalne potrzeby edukacyjne

Istotą pomocy psychologiczno-pedagogicznej udzielanej uczniom jest:

  • rozpoznawanie i zaspokajanie indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych ucznia;
  • rozpoznawaniu indywidualnych możliwości psychofizycznych ucznia;
  • rozpoznawanie czynników środowiskowych wpływających na funkcjonowanie ucznia w przedszkolu, szkole i placówce, w celu wspierania jego potencjału rozwojowego i stwarzania warunków do jego aktywnego i pełnego uczestnictwa w życiu przedszkola, szkoły i placówki oraz w środowisku społecznym.

Pomocy psychologiczno-pedagogicznej w szkole udzielają uczniom nauczyciele oraz specjaliści, w szczególności psycholodzy, pedagodzy, logopedzi, doradcy
zawodowi i terapeuci pedagogiczni. Pomoc ta jest organizowana i udzielana we współpracy z: rodzicami uczniów, poradniami psychologiczno - pedagogicznymi, w tym poradniami specjalistycznymi, placówkami doskonalenia nauczycieli, innymi szkołami, organizacjami pozarządowymi oraz innymi instytucjami i podmiotami działającymi na rzecz rodziny, dzieci i młodzieży.

Uczeń z niepełnosprawnością
Uczeń z niepełnosprawnością to uczeń z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego, który z uwagi na zaburzenia i odchylenia rozwojowe o zróżnicowanej etiologii, wymaga zastosowania specjalnej organizacji procesu edukacyjnego w zakresie: organizacji warunków technicznych, metod i środków stosowanych w procesie dydaktycznym, kształtowania relacji społecznych, współpracy ze środowiskiem rodzinnym. Do uczniów niepełnosprawnych należy zaliczyć: uczniów niewidomych, słabo widzących, niesłyszących, słabo słyszących, z niepełnosprawnością ruchową (w tym z afazją i mózgowym porażeniem dziecięcym), z autyzmem (w tym z zespołem Aspargera), z upośledzeniem umysłowym (w stopniu lekkim, umiarkowanym lub znacznym), z niepełnosprawnościami sprzężonymi.

Niedostosowanie społeczne, zagrożenie niedostosowaniem społecznym
Dzieci i młodzież niedostosowane społecznie pozostają w wyraźnej opozycji do wartości społecznych oraz norm obyczajowych, moralnych i prawnych, a skutkiem ich zachowań jest szeroko rozumiana destrukcja istniejącego ładu społecznego. Dla dzieci i młodzieży zagrożonych niedostosowaniem charakterystyczne są powtarzające się i utrwalone wzorce zachowań dyssocjalnych, agresywnych lub buntowniczych, które mogą doprowadzić do przekroczeń norm społecznych i oczekiwań dla danego wieku.

Zaburzenia zachowania i emocji
Grupa rozpoznań diagnostycznych, które wiążą się agresją, autoagresją, zachowaniami buntowniczymi, impulsywnością, negatywizmem, tendencją do przekraczania norm społecznych, trudnościami w relacjach społecznych, niestabilnością emocjonalną, nierzadko podwyższonym poziomem lęku lub/i objawami depresyjnymi.

Szczególne uzdolnienia
Przejawianie możliwości zaawansowanych dokonań w dziedzinie umysłowej, twórczej, artystycznej, w zakresie zdolności przywódczych czy poszczególnych przedmiotów nauczania.

Specyficzne
trudności w uczeniu się
Zgodnie z zapisem zawartym w Rozporządzeniu Ministra Edukacji
Narodowej w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania
uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach
publicznych, przez specyficzne trudności w uczeniu się, należy rozumieć: trudności w uczeniu się
odnoszące się do uczniów w normie intelektualnej, którzy mają trudności w
przyswajaniu treści nauczania, wynikające ze specyfiki ich funkcjonowania
percepcyjno-motorycznego i poznawczego, nieuwarunkowane schorzeniami
neurologicznymi. W szczególności chodzi tu o dysleksję, dysgrafię,
dysortografię i dyskalkulię.

 

Niepowodzenia
edukacyjne
Wyraźne rozbieżności między celami edukacji a osiągnięciami
szkolnymi uczniów oraz kształtowanie się negatywnego stosunku wobec wymagań
szkoły. Inaczej (J. Konopnicki), to stan, w jakim znalazło się dziecko na
skutek niemożności sprostania wymaganiom szkoły. Przejawy najbardziej
ewidentne: drugoroczność, wieloroczność, wypadnięcie z systemu.

 

Deficyty
kompetencji językowych i zaburzenia sprawności językowych
Grupa ekspresji językowej - dzieci, którzy słyszą i rozumieją mowę, jednak nie
mogą jej używać i do ekspresji potrzebują alternatywnych form języka. Do tej
grupy należeć mogą osoby z normą intelektualną, ale i z upośledzeniem umysłowym
w stopniu lekkim, umiarkowanym lub znacznym, z mózgowym porażeniem dziecięcym,
z autyzmem, z całkowitą afazją ruchową wrodzoną lub nabytą np. w konsekwencji
wypadku.
Grupa języka alternatywnego - dzieci mają problem zarówno z rozumieniem mowy jak
też z językową ekspresją werbalną. W celu porozumiewania się z nimi językowo,
trzeba ustanowić język alternatywny: formę komunikacji, dzięki której nauczą
się rozumieć przekaz innych i na bazie tej umiejętności same zaczną jej używać.
Szczególnymi przedstawicielami tej grupy są niesłyszący, jednak dla nich
opracowano odrębne metody. Tu mówimy raczej o osobach, u których sam zmysł słuchu
działa prawidłowo, a zaburzenia rozumienia spowodowane są innymi czynnikami.
Dotyczy to osób z autyzmem, z zaburzeniami przetwarzania słuchowego, jak np. w
afazji sensorycznej, w głębszym upośledzeniu umysłowym. W tej grupie są też
uczniowie niesłyszący z niepełnosprawnością ruchową, którzy nie mogą korzystać
z tradycyjnych metod surdopedagogiki.
Grupa wsparcia językowego - są w niej dzieci i młodzież, które rozumieją mowę i
podejmują próby mówienia, jednak przekaz werbalny nie jest zrozumiały i adekwatny
do potrzeb oraz możliwości poznawczych i społecznych. Dla nich język
alternatywny ma stanowić uzupełnienie lub wsparcie języka mówionego. Dla tych,
którzy wciąż uczą się mowy i języka (mają zajęcia logopedyczne polegające na
wywoływaniu i korygowaniu głosek, sylab, słów, zdań), ma stać się rusztowaniem
dla tej umiejętności, ułatwić i udrożnić naukę.
Inny podział zaburzeń komunikacji językowej:
zaburzenia języka: zaburzenia
składni, trudności w opanowaniu form gramatycznych, trudności z organizacją
tekstu, kłopoty z nabywaniem nowego słownictwa, trudności w używaniu zwrotów
adekwatnych do sytuacji, nieumiejętność spójnego wypowiadania się;
zaburzenia mowy dotyczące: artykulacji (np. nieprawidłowe wymawianie głosek), fonacji
(np. mówienie z dużym wysiłkiem, mówienie bardzo głośne), płynności mowy (np.
jąkanie).

 

Choroba przewlekła
Za chorobę przewlekłą uznaje się takie zaburzenia i
odchylenia od normy, które posiadają jedną lub więcej z następujących cech
charakterystycznych: są trwałe, spowodowane są przez nieodwracalne zmiany
patologiczne, wymagają specjalnego postępowania rehabilitacyjnego, wymagają
długotrwałego leczenia, długiego nadzoru, obserwacji czy opieki.

Zdiagnozowanie przez
lekarza przewlekłej choroby nie oznacza automatycznie potrzeby stosowania
specjalnej organizacji nauki i metod pracy wobec tego dziecka, ale wskazuje
głównie na jego specjalne potrzeby medyczne. Choroby przewlekłe, to między
innymi: astma, hemofilia, padaczka, depresja, schizofrenia, zaburzenia
psychotyczne, zaburzenia tikowe, zaburzenia odżywiania (bulimia, anoreksja),
cukrzyca.

Sytuacja
traumatyczna
Stan psychiczny lub fizyczny wywołany działaniem realnie
zagrażających zdrowiu i życiu czynników zewnętrznych (przyroda, ludzie),
prowadzący często do głębokich i długo utrzymujących się zmian w funkcjonowaniu
człowieka. Zmiany te wyrażają się w zaburzeniach somatycznych i psychicznych.

 

Sytuacja kryzysowa
Zbieg zdarzeń, okoliczności i zachowań, które zakłócają
normalny tryb funkcjonowania człowieka. Sytuacja kryzysowa może być spowodowana
jednym zdarzeniem traumatycznym bądź ujawnić się jako konsekwencje długotrwałych
minikryzysów (zaniedbań, konfliktów) w sferze wychowawczej, edukacyjnej,
psychologicznej, ekonomicznej, organizacyjnej.

 

Trudności
adaptacyjne
Rodzaj subiektywnego dyskomfortu psychicznego (distresu) i
zaburzeń emocjonalnych, które przeszkadzają w codziennym funkcjonowaniu.
Zaburzenia adaptacyjne pojawiają się wskutek znaczących zmian życiowych.

 

Formy pomocy
psychologiczno-pedagogicznej

Korzystanie z pomocy
psychologiczno-pedagogiczna w szkole jest dobrowolne i nieodpłatne. Udzielana
jest ona uczniom przede wszystkim w trakcie bieżącej pracy z nimi. Udzielają
jej nauczyciele oraz specjaliści, a w szczególności: psycholodzy, pedagodzy,
logopedzi, doradcy zawodowi i terapeuci pedagogiczni.
A oto wykaz innych form pomocy
psychologiczno-pedagogicznej.

 

Klasy terapeutyczne

Dla kogo organizowane:uczniowie wymagający dostosowania organizacji i
procesu nauczania oraz długotrwałej pomocy specjalistycznej z uwagi na
trudności w funkcjonowaniu w szkole lub oddziale wynikające z zaburzeń
rozwojowych lub ze stanu zdrowia.
Na jakiej podstawie: opinia PPP, z której wynika potrzeba objęcia
ucznia pomocą w tej formie.
Prowadzący: nauczyciele właściwych zajęć edukacyjnych.
Ilość uczestników: do 15 uczniów.
Czas trwania pojedynczej jednostki: nauczanie jest prowadzone według realizowanych w
danej szkole programów nauczania, z dostosowaniem metod i form ich realizacji
do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości
psychofizycznych uczniów.
Czas trwania nauki ucznia w klasie: do czasu złagodzenia albo wyeliminowania
trudności w funkcjonowaniu ucznia, stanowiących powód objęcia go pomocą w tej
formie.

 

Zajęcia rozwijające uzdolnienia

Dla kogo organizowane: uczniowie szczególnie uzdolnieni.
Na jakiej podstawie: rozpoznanie indywidualnej potrzeby objęcia
ucznia taką formą pomocy.
Prowadzący: nauczyciele i specjaliści posiadający kwalifikacje odpowiednie do
rodzaju zajęć.

Ilość uczestników: do 8 uczniów.
Czas trwania pojedynczej jednostki: 45 minut.

 

Zajęcia rozwijające umiejętności uczenia się

Dla kogo organizowane: dla uczniów w celu podnoszenia efektywności uczenia
się.
Na jakiej podstawie: rozpoznanie indywidualnej potrzeby objęcia
uczniów taką formą pomocy.
Prowadzący: nauczyciele i specjaliści posiadający kwalifikacje odpowiednie do
rodzaju zajęć.
Ilość uczestników: brak informacji
Czas trwania pojedynczej jednostki: 45 minut.

 

Zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze

Dla kogo organizowane: uczniowie mający trudności w nauce w
szczególności w spełnianiu wymagań edukacyjnych wynikających z podstawy
programowej kształcenia ogólnego dla danego etapu edukacyjnego.
Na jakiej podstawie: rozpoznanie indywidualnej potrzeby objęcia
ucznia taką formą pomocy.
Prowadzący: nauczyciele i specjaliści posiadający kwalifikacje
odpowiednie do rodzaju zajęć.
Ilość uczestników: do 8 uczniów.
Czas trwania pojedynczej jednostki: 45 minut.

 

Zajęcia korekcyjno-kompensacyjne

Dla kogo organizowane: uczniowie z zaburzeniami i odchyleniami rozwojowymi, w
tym specyficznymi trudnościami w uczeniu się.
Na jakiej podstawie: rozpoznanie indywidualnej potrzeby objęcia
ucznia taką formą pomocy.
Prowadzący: nauczyciele i specjaliści posiadający kwalifikacje odpowiednie do
rodzaju zajęć .
Ilość uczestników: do 5 uczniów.
Czas trwania pojedynczej jednostki: 45 minut.

 

Zajęcia logopedyczne

Dla kogo organizowane: uczniowie z deficytami kompetencji i
zaburzeniami sprawności językowych.
Na jakiej podstawie: rozpoznanie indywidualnej potrzeby objęcia ucznia taką
formą pomocy.
Prowadzący: nauczyciele i specjaliści posiadający kwalifikacje odpowiednie do
rodzaju zajęć.
Ilość uczestników: do 4 uczniów.
Czas trwania pojedynczej jednostki: 45 minut.

 

Zajęcia rozwijające kompetencje emocjonalno -
społeczne

Dla kogo organizowane: uczniowie przejawiający trudności w
funkcjonowaniu społecznym.
Na jakiej podstawie: rozpoznanie indywidualnej potrzeby objęcia
ucznia taką formą pomocy.
Prowadzący: nauczyciele i specjaliści posiadający kwalifikacje
odpowiednie do rodzaju prowadzonych zajęć.
Ilość uczestników: do 10 uczniów, jeśli jest to uzasadnione potrzebami
uczniów może być powyżej 10.
Czas trwania pojedynczej jednostki: 45 minut.

 

Inne zajęcia o charakterze terapeutycznym

Dla kogo organizowane: uczniowie z zaburzeniami i odchyleniami
rozwojowymi, mający problemy w funkcjonowaniu w szkole oraz z aktywnym i pełnym
uczestnictwem w jej życiu.
Na jakiej podstawie: rozpoznanie indywidualnej potrzeby objęcia
ucznia taką formą pomocy.
Prowadzący: nauczyciele i specjaliści posiadający kwalifikacje
odpowiednie do rodzaju prowadzonych zajęć.
Ilość uczestników: do 10 uczniów.
Czas trwania pojedynczej jednostki: 45 minut.

 

Zajęcia związane z wyborem kierunku kształcenia i zawodu

Dla kogo organizowane: uczniowie szkół podstawowych i szkół
ponadpodstawowych - są to zajęcia uzupełniające działania szkoły w zakresie
doradztwa zawodowego.
Prowadzący: brak informacji
Ilość uczestników: brak informacji
Czas trwania pojedynczej jednostki: 45 minut.

 

Zindywidualizowana ścieżka kształcenia

Obejmuje wszystkie zajęcia edukacyjne, które są
realizowane:

  1. wspólnie z
    oddziałem szkolnym oraz
  2. indywidualnie
    z uczniem

Dla kogo organizowane: uczniowie, którzy mogą
uczęszczać do szkoły, ale ze względu na trudności w funkcjonowaniu wynikające w
szczególności ze stanu zdrowia, nie mogą realizować wszystkich zajęć
edukacyjnych wspólnie z oddziałem szkolnym i wymagają dostosowania organizacji
i procesu nauczania do ich specjalnych potrzeb edukacyjnych.
Na jakiej podstawie: opinia publicznej poradni, z której wynika
potrzeba objęcia ucznia pomocą w tej formie.
Do wniosku o wydanie opinii należy dołączyć
uzasadniającą go dokumentację, określającą w szczególności:

  • trudności
    w funkcjonowaniu ucznia w szkole;
  • wpływ
    przebiegu choroby - o ile uczeń ma być objęty zindywidualizowaną ścieżką
    ze względu na stan zdrowia - na funkcjonowanie ucznia w szkole oraz
    ograniczenia w zakresie jego udziału w zajęciach edukacyjnych wspólnie z
    oddziałem szkolnym;
  • opinię
    nauczycieli i specjalistów prowadzących zajęcia z uczniem, o
    funkcjonowaniu ucznia w szkole.

Przed wydaniem opinii,
obowiązkiem poradni jest przeprowadzenie analizy funkcjonowania ucznia z
uwzględnieniem efektów udzielanej mu dotychczas przez szkołę pomocy psychologiczno
- pedagogicznej. Analiza ta dokonywana jest we współpracy ze szkołą i rodzicami
ucznia (lub uczniem, o ile jest pełnoletni).
Opinia uzyskana z poradni powinna zawierać w
szczególności:

  • zakres, w
    jakim uczeń nie może brać udziału w zajęciach edukacyjnych wspólnie z
    odziałem szkolnym;
  • okres
    objęcia ucznia zindywidualizowaną ścieżką (nie dłuższy niż rok szkolny);
  • działania
    jakie powinny być podjęte w celu usunięcia barier i ograniczeń
    utrudniających funkcjonowanie ucznia ucznia i jego uczestnictwo w życiu
    szkoły.

Prowadzący: nauczyciele i specjaliści posiadający kwalifikacje odpowiednie do rodzaju
zajęć.
Ilość uczestników: 1
Czas trwania pojedynczej jednostki: 45 minut.
Tygodniowy wymiar godzin realizowanych
indywidualnie z uczniem: na
wniosek rodziców ucznia (ucznia, o ile jest pełnoletni) ustala go - z
uwzględnieniem opinii poradni - dyrektor, biorąc pod uwagę konieczność
realizacji przez ucznia podstawy programowej.

Podczas realizacji zindywidualizowanej ścieżki,
należy dostosować metody i formy realizacji programu nauczania do
indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych ucznia i do jego możliwości
psychofizycznych. Szczególnie należy uwzględnić potrzeby ucznia wynikające z
jego stanu zdrowia.

Indywidualnej ścieżki nie
organizuje się dla uczniów objętych kształceniem specjalnym lub indywidualnym
nauczaniem.

Porady, konsultacje, warsztaty i szkolenia

Te formy pomocy prowadzą nauczyciele i
specjaliści.

 

Porady, konsultacje, warsztaty, szkolenia dla rodziców
uczniów i nauczycieli

Działania te mają wspierać rodziców i
nauczycieli w rozwiązywaniu problemów wychowawczych i dydaktycznych oraz
rozwijaniu ich umiejętności wychowawczych w celu zwiększenia efektywności
pomocy udzielanej uczniom.

 

Udzielanie pomocy – algorytm
działań

Osobą,
do której należy planowanie i koordynowanie udzielania uczniowi pomocy
psychologiczno-pedagogicznej - we współpracy z nauczycielami i specjalistami -
jest wychowawca klasy. Dyrektor może jednak wskazać inną osobę,
która będzie wykonywała powyższe zadania.
Nauczyciele i specjaliści rozpoznają indywidualne potrzeby
rozwojowe i edukacyjne oraz indywidualne możliwości psychofizyczne
uczniów. Określają ich mocne strony, predyspozycje,
zainteresowania i uzdolnienia. Rozpoznają również przyczyny
edukacyjnych niepowodzeń lub trudności w funkcjonowaniu, w tym bariery i
ograniczenia utrudniające uczniowi funkcjonowanie i uczestnictwo w życiu
szkoły.
Podejmują również działania sprzyjające rozwojowi kompetencji oraz
potencjału uczniów w celu podnoszenia efektywności uczenia się i poprawy ich
funkcjonowania.
W działaniach tych współpracują - zarówno w
procesie diagnostycznym jak i postdiagnostycznym - z poradnią.

Nauczyciele i specjaliści w szkole prowadzą w
szczególności:

  1. obserwację
    pedagogiczna, w trakcie bieżącej pracy z uczniami mającą na celu
    rozpoznanie u nich:
  • trudności
    w uczeniu się, w tym w przypadku uczniów klas I - III szkoły podstawowej
    deficytów kompetencji i zaburzeń sprawności językowych oraz ryzyka
    wystąpienia trudności w uczeniu się, a także potencjału ucznia i jego
    zainteresowań;
  • szczególnych
    uzdolnień;
  • wspomaganie
    uczniów w wyborze kierunku kształcenia i zawodu w trakcie bieżącej z nimi
    pracy.

http://www.pedagogszkolny.pl/foto2/pomoc102.png

Planując udzielanie
uczniowi pomocy psychologiczno-pedagogicznej wychowawca klasy oraz nauczyciele
i specjaliści współpracują z rodzicami ucznia lub z nim samym, jeśli jest
pełnoletni, a także - w zależności od potrzeb - z innymi
osobami, poradniami lub organizacjami wymienionymi w rozporządzeniu.

Specjaliści udzielający
konkretnym uczniom pomocy psychologiczno - pedagogicznej wspierają nauczycieli
obowiązkowych zajęć edukacyjnych w dostosowaniu sposobów i metod pracy do
możliwości psychofizycznych tych uczniów.

Nauczyciele i
specjaliści udzielający pomocy psychologiczno-pedagogicznej uczniowi w formach,
o których mowa w rozporządzeniu oceniają efektywność udzielonej pomocy i
formułują wnioski dotyczące dalszych działań mających na celu poprawę
funkcjonowania ucznia.
W przypadku gdy uczeń był już objęty pomocą
psychologiczno-pedagogiczną wychowawca klasy planując udzielanie mu pomocy
psychologiczno-pedagogicznej, uwzględnia wnioski dotyczące dalszych działań
mających na celu poprawę funkcjonowania ucznia.

Orzeczenia i opinie z poradni, a pomoc
psychologiczno - pedagogiczna:

  • przy
    planowaniu pomocy psychologiczno - pedagogicznej dla uczniów posiadających
    orzeczenie o potrzebie indywidualnego nauczania lub opinię poradni należy
    uwzględnić zalecenia zawarte w tych dokumentach;
  • planowanie i koordynowanie udzielania pomocy
    psychologiczno-pedagogicznej uczniowi posiadającemu orzeczenie o
    potrzebie kształcenia specjalnego    , w tym ustalanie: form udzielania
    pomocy, okresu ich udzielania, wymiaru godzin, w którym poszczególne formy
    będą realizowane, jest zadaniem zespołu nauczycieli i specjalistów
    pracujących z uczniem. Ustalenia te są uwzględniane w opracowanym dla
    niego indywidualnym programie edukacyjno-terapeutycznym

O potrzebie objęcia ucznia pomocą psychologiczno-pedagogiczną
informuje się rodziców ucznia albo jego samego, o ile jest pełnoletni. O
ustalonych dla ucznia formach, okresie udzielania pomocy
psychologiczno-pedagogicznej oraz wymiarze godzin, w którym poszczególne formy
pomocy będą realizowane, dyrektor szkoły niezwłocznie informuje pisemnie, w
sposób przyjęty w danym przedszkolu, szkole lub placówce, rodziców ucznia albo
jego samego, o ile jest pełnoletni.

Dyrektor szkoły ma
możliwość wystąpienia do publicznej poradni z wnioskiem o przeprowadzenie
diagnozy i wskazanie sposobu rozwiązania problemu ucznia, u którego – mimo
udzielanej w szkole pomocy psychologiczno – pedagogicznej – nie nastąpiła
poprawa funkcjonowania.
Wniosek taki powinien zawierać informacje o:

  • rozpoznanych
    indywidualnych potrzebach rozwojowych i edukacyjnych, możliwościach
    psychofizycznych ucznia oraz potencjale rozwojowym ucznia;
  • występujących
    trudnościach w funkcjonowaniu ucznia w przedszkolu, szkole i placówce lub
    szczególnych uzdolnieniach ucznia;
  • działaniach
    podjętych przez nauczycieli i specjalistów w celu poprawy funkcjonowania
    ucznia w szkole, formach udzielonej mu pomocy psychologiczno-pedagogicznej
    , okresie ich udzielania oraz efektach podjętych działań i udzielanej
    pomocy;
  • wnioskach
    nauczycieli, i specjalistów udzielających pomocy
    psychologiczno-pedagogicznej uczniowi w szkole w formach, o których mowa w
    rozporządzeniu, dotyczących dalszych działań mających na celu poprawę jego
    funkcjonowania

Poradnie wydają opinie w sprawach

Opinie takie wydaje się
na pisemny wniosek rodziców dziecka albo pełnoletniego ucznia, którego opinia
dotyczy.
Kopię opinii poradnia może przekazać szkole do
której dziecko albo pełnoletni uczeń uczęszcza ale tylko na pisemny wniosek
odpowiednio rodziców albo pełnoletniego ucznia.
Opinia poradni powinna zawierać między innymi:

  • określenie
    indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości
    psychofizycznych dziecka albo pełnoletniego ucznia oraz opis mechanizmów
    wyjaśniających funkcjonowanie dziecka albo pełnoletniego ucznia, w
    odniesieniu do problemu zgłaszanego we wniosku o wydanie opinii;
  • stanowisko
    w sprawie, której dotyczy opinia, oraz szczegółowe jego uzasadnienie;
  • wskazania
    dla nauczycieli dotyczące pracy z dzieckiem albo pełnoletnim uczniem;
  • wskazania
    dla rodziców dotyczące pracy z dzieckiem albo wskazania dla pełnoletniego
    ucznia, które powinien stosować w celu rozwiązania zgłaszanego problemu;

 

Orzeczenia wydają działające w poradniach zespoły
orzekające. Orzeczenia te dotyczą

Jeżeli uczeń kierowany jest na badania w celu stwierdzenia ( potwierdzenia ) zaburzeń i odchyleń rozwojowych lub specyficznych trudności w uczeniu się opinia powinna być pisana przez wychowawcę i nauczyciela zgłaszającego problem.

 

źródło:http://www.pedagogszkolny.pl/news.php

Odpowiedzialność karna nieletnich

W polskim prawie możemy wyróżnić odpowiedzialność cywilną i karną. Pierwsza wynika z przepisów kodeksu cywilnego, podstawą drugiej są uregulowania kodeksu karnego. Odpowiedzialność cywilna ma postać tylko majątkową, a odpowiedzialność karna zarówno majątkową jak i osobistą. Możliwe jest więc tutaj wymierzenie i kary grzywny i kary pobawienia wolności.
ODPOWIEDZIALNOŚĆ CYWILNA OSOBY NIELETNIEJ
Odpowiedzialność cywilna uzależniona jest od zdolności do czynności prawnej, ta zaś zależy przede wszystkim od wieku nieletniego.
Zgodnie z postanowieniami kodeksu cywilnego:
Art. 426. Małoletni, który nie ukończył 13 lat, nie ponosi odpowiedzialności za wyrządzoną szkodę.
W systemie polskiego prawa cywilnego odpowiedzialność ta oparta jest na zasadzie winy w nadzorze. Mówiąc inaczej jest ona przeniesiona na osobę sprawującą opiekę nad małoletnim.
Art. 427. Kto z mocy ustawy lub umowy jest zobowiązany do nadzoru nad osobą, której z powodu wieku albo stanu psychicznego lub cielesnego winy poczytać nie można, ten obowiązany jest do naprawienia szkody wyrządzonej przez tę osobę, chyba że uczyni zadość obowiązkowi nadzoru albo że szkoda powstałaby także przy starannym wykonywaniu nadzoru [...].
Małoletnim, którzy nie ukończyli 13 lat nie można przypisać winy.
W stosunku do małoletnich, którzy ukończyli 13 lat w grę wchodzi ich własna odpowiedzialność,
co w zasadzie wyłącza odpowiedzialność sprawujących nadzór na podstawie art. 427.
Art. 415. Kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia
Z chwilą ukończenia 13 roku życia małoletni nabywa tzw. zdolność deliktową.
Wyraża się ona w tym, że obowiązujące przepisy prawa przypisują takiemu małoletniemu zdolność
działania z rozeznaniem w zakresie czynów niedozwolonych (deliktów), a w następstwie - ponoszenie odpowiedzialności za szkodę spowodowaną danym czynem. Nie eliminuje to jednak zastosowania art. 427 Kodeksu Cywilnego w odniesieniu do tych sytuacji, w których zostanie udowodniony brak rozeznania po stronie małoletniego powyżej 13 roku życia (np. wolniejszy rozwój niż przeciętny w danej kategorii wiekowej) uniemożliwiający postawienie mu zarzutu winy. Sprawca szkody musi w takiej sytuacji udowodnić, że pomimo przekroczenia bariery 13 roku życia nie dysponuje "minimalnym rozeznaniem", 
od którego zależy przypisanie mu winy. 
Jeżeli małoletni powyżej lat 13 wyrządzi szkodę działając z rozeznaniem, to osoba, pod której pieczą się on znajduje nie będzie odpowiadała na podstawie art. 427 kodeksu cywilnego, co nie wyklucza jej odpowiedzialności na podstawie art. 415 tegoż kodeksu.
Nadzór wykonywany przez rodziców lub opiekunów
Odpowiedzialność własna 13-latka nie wyłącza odpowiedzialności rodziców czy też innych osób zobowiązanych do nadzoru za własne ich zachowania polegające na zawinionym niedopełnieniu obowiązku nadzoru. W takim przypadku odpowiedzialność obojga rodziców i dziecka jest solidarna. Rodzice mają obowiązek nadzoru nad swymi małoletnimi dziećmi, także tymi, które ukończyły 13 lat. Obowiązek ten nakładają na nich przepisy kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Art.92.Dziecko pozostaje aż do pełnoletności pod władzą rodzicielską.
Art.93.§1.Władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom.
Art.95.§1.Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania
                    pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka.
              §2.Dziecko pozostające pod władzą rodzicielską winno rodzicom posłuszeństwo.
              §3.Władza rodzicielska powinna być wykonywana tak, jak tego wymaga dobro dziecka i interes
                     społeczny.
Art.96. Rodzice wychowują dziecko pozostające pod ich władzą rodzicielską i kierują nim [...].
Z uregulowań tych wynika, że działalność wychowawcza rodziców ma wpływ na zachowanie się dziecka.
W szczególności może ona zapobiegać wyrządzaniu szkód osobom trzecim przez stosowanie w ramach procesów wychowawczych:
•odpowiednich pouczeń,
•zaleceń,
•zakazów,
•sankcji.
Okoliczności konkretnego przypadku będą decydować o tym, jak zostanie ocenione postępowanie rodziców, którzy tych środków w ogóle nie stosowali albo mimo ich stosowania, okazały się one niewystarczające.
Z reguły chodzi o ustalenie, czy rodzice uczynili wszystko, co było możliwe - w ramach ich obowiązków, możliwości materialnych i rodzinnych - aby dziecku stworzyć odpowiednie warunki wychowawcze, możliwości kształcenia, spędzania wolnego czasu, czy interesowali się środowiskiem, w jakim dziecko się obraca itp.
Jak stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z 27 stycznia 1971 r., III CRN 448/70: rodzice odpowiadają z tytułu nadzoru za szkodę wyrządzoną w sposób zawiniony przez małoletniego powyżej 13 lat wtedy, gdy zostanie im udowodniona konkretna wina (art. 415), pozostająca w związku przyczynowym ze szkodą.
Odpowiedzialność karna nieletnich, a ściślej odpowiedzialność za popełnienie czynu zabronionego pod groźbą kary, została w polskim prawie uregulowana dwutorowo, przez kodeks karny i ustawę o postępowaniu w sprawach nieletnich, która ma na celu przeciwdziałanie wszelkim przejawom demoralizacji i przestępczości nieletnich.
Biorąc pod uwagę obie regulacje prawne należy rozróżnić następujące sytuacje:
•nieletni dopuszcza się czynu zabronionego przed ukończeniem 13 roku życia - sąd traktuje popełnienie takiego czynu wyłącznie jako przejaw demoralizacji i może zastosować środki przewidziane w ustawie o postępowaniu
w sprawach nieletnich. Ustawodawca nie definiując pojęcia demoralizacji, wylicza jednak świadczące o niej okoliczności: każdy kto stwierdził istnienie okoliczności świadczących o demoralizacji nieletniego, w szczególności naruszenie zasad współżycia społecznego, popełnienie czynu zabronionego, systematyczne uchylanie się od obowiązku szkolnego lub kształcenia zawodowego, używanie alkoholu lub innych środków w celu wprowadzenia się w stan odurzenia, uprawianie nierządu, włóczęgostwo, udział w grupach przestępczych, ma społeczny obowiązek
zawiadomienia o tym rodziców lub opiekunów nieletniego, szkoły, sądu rodzinnego, policji lub innego tożsamego organu. Wymienione zachowania, jeżeli miałyby świadczyć o demoralizacji nieletniego, winna cechować
trwałość i powtarzalność. Popełnienie przez nieletniego czynu karalnego nie musi świadczyć o jego demoralizacji. Ustalenie takie jest dopuszczalne dopiero po wyjaśnieniu, o jaki czyn chodzi oraz w jakich okolicznościach został popełniony.
•nieletni dopuszcza się czynu zabronionego między 13 a 17 rokiem życia - co do zasady sąd stosuje środki przewidziane w ustawie o postępowaniu w sprawach nieletnich; jeżeli jednak nieletni ukończył lat 15
i dopuścił się czynu zabronionego:
- zamach na życie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej;
- zabójstwo i morderstwo;
- umyślne ciężkie uszkodzenie ciała;
- umyślne sprowadzenie katastrofy godzącej w bezpieczeństwo powszechne;
- przejęcie kontroli nad statkiem wodnym lub powietrznym przez sprawcę stosującego; podstęp, gwałt na
  osobie lub groźbę bezpośredniego użycia takiego gwałtu;
- umyślne sprowadzenie katastrofy w komunikacji;
- zgwałcenie ze szczególnym okrucieństwem lub wspólnie z inną osobą;
- wzięcie lub przetrzymanie zakładnika;
- rozboje;
może odpowiadać na zasadach określonych w kodeksie karnym, o ile sąd uzna, że okoliczności sprawy, stopień rozwoju sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste za tym przemawiają, a w szczególności wcześniej stosowane środki wychowawcze lub poprawcze okazały się bezskuteczne;
•sprawca dopuszcza się czynu zabronionego między 17 a 18 rokiem życia - co do zasady sąd stosuje przepisy kodeksu karnego - sprawca nie jest już nieletni, ponieważ skończył lat 17. Wyjątkowo jednak sąd zastosuje zamiast kary środki wychowawcze, lecznicze albo poprawcze przewidziane dla nieletnich, jeżeli popełniony czyn jest występkiem, a okoliczności sprawy, stopień rozwoju sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste za tym przemawiają.
Zgodnie z zapisami zawartymi w ustawie o postępowaniu w sprawach nieletnich, w sprawie nieletniego należy kierować się przede wszystkim jego dobrem:
•dążyć do osiągnięcia korzystnych zmian w jego osobowości i zachowaniu się;
•zmierzać w miarę potrzeby do prawidłowego spełniania przez rodziców lub opiekunów ich obowiązków    wobec nieletniego uwzględniając przy tym interes społeczny.

 

W postępowaniu z nieletnimi bierze się pod uwagę osobowość nieletniego, a w szczególności:
•wiek;
•stan zdrowia;
•stopień rozwoju psychicznego i fizycznego;
•cechy charakteru;
•zachowanie się oraz przyczyny i stopień demoralizacji;
•charakter środowiska;
•warunki wychowania nieletniego.
Zawsze zamiast postępowania przed sądem może być zastosowane postępowanie mediacyjne, prowadzone przez instytucję lub osobę godną zaufania. Wobec nieletniego sąd rodzinny może podjąć szereg działań:
1.Udzielić upomnienia: upomnienie jest najmniej drastycznym środkiem. Odnosi ono skutek, jeżeli nieletniego cechuje pewna wrażliwość, a stopień demoralizacji jest nieznaczny. Upomnienie można stosować również wobec nieletniego, który nieumyślnie popełnił czyn karalny, a jego dotychczasowy tryb życia nie budzi zastrzeżeń.
2.Zobowiązać do określonego postępowania, a zwłaszcza do naprawienia wyrządzonej szkody, do wykonania określonych prac lub świadczeń na rzecz pokrzywdzonego lub społeczności lokalnej, do przeproszenia pokrzywdzonego, do podjęcia nauki lub pracy, do uczestniczenia w odpowiednich zajęciach o charakterze wychowawczym, terapeutycznym lub szkoleniowym, do powstrzymania się od przebywania w określonych środowiskach lub miejscach albo do zaniechania używania alkoholu lub innego środka w celu wprowadzania się w stan odurzenia.
3.Ustanowić nadzór odpowiedzialny rodziców lub opiekunów:
nadzór odpowiedzialny jest stosowany wówczas, gdy sąd uzna, że prezentowane przez rodziców (opiekunów) postawy wychowawcze, chęć współpracy z sądem i pragnienie ratowania dziecka, którego prawidłowy dotychczas rozwój został zakłócony, pozwalają na rezygnację z bezpośredniej, systematycznej ingerencji sądu.
4.Ustanowić nadzór organizacji młodzieżowej lub innej organizacji społecznej, zakładu pracy albo osoby godnej zaufania - udzielających poręczenia za nieletniego.
5.Zastosować nadzór kuratora: jest to środek najczęściej i najchętniej orzekanym przez sądy rodzinne. Pozwala on na pozostawienie nieletniego w środowisku rodzinnym, a jednocześnie na ingerencję osoby obcej, wspomagającej pracę wychowawczą rodziców.
6.Skierować do ośrodka kuratorskiego, a także do organizacji lub instytucji zajmujących się pracą z nieletnimi o charakterze wychowawczym, terapeutycznym lub szkoleniowym, po uprzednim porozumieniu się z tą organizacją lub instytucją: kuratorski ośrodek pracy z młodzieżą pełni rolę polegającą na wdrażaniu podopiecznych do przestrzegania zasad współżycia społecznego, kształtowania właściwego stosunku do nauki i pracy oraz rozwijania uzdolnień.
7.Orzec zakaz prowadzenia pojazdów.
8.Orzec przepadek rzeczy uzyskanych w związku z popełnieniem czynu karalnego.
9.Orzec umieszczenie w rodzinie zastępczej, w młodzieżowym ośrodku wychowawczym albo w młodzieżowym ośrodku socjoterapii.
Rodzina zastępcza jest instytucją prawną. Jest formą zastępczego środowiska rodzinnego i powstaje na mocy orzeczenia sądu, lecz stanowi nie stałą a czasowa formę opieki nad dzieckiem. Utworzenie rodziny zastępczej nie powoduje powstania więzi rodzinno-prawnej pomiędzy rodzicami zastępczymi a dzieckiem, jak to się dzieje w adopcji. Dziecko przyjęte do takiej rodziny nie uzyskuje statusu dziecka rodziców zastępczych, pomiędzy nim a rodzicami zastępczymi nie powstają obowiązki alimentacyjne, nie dochodzi do dziedziczenia na mocy ustawy, nie zmienia się jego stan cywilny i nazwisko. Rodzice zastępczy nie przyjmują pełnej władzy nad przyjętymi do siebie dziećmi.
Młodzieżowe ośrodki wychowawcze przeznaczone są wyłącznie dla tych młodych ludzi, wobec których Sądy Rodzinne i Nieletnich zastosowały (w trybie Ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich) ten środek wychowawczy. Kierowane są tam jednostki niedostosowane społecznie wymagające stosowania specjalnej organizacji nauki, metod pracy, wychowania i resocjalizacji (placówki resocjalizacyjno-wychowawcze). Dzieci i młodzież z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim umieszczane są w placówkach resocjalizacyjno-rewalidacyjnych.
Młodzieżowe ośrodki socjoterapii są prowadzone dla dzieci i młodzieży, które z powodu zaburzeń rozwojowych, trudności w uczeniu się i zaburzeń w funkcjonowaniu społecznym mogą być zagrożone niedostosowaniem społecznym lub uzależnieniem i wymagają stosowania specjalnej organizacji nauki, metod pracy i wychowania oraz specjalistycznej pomocy psychoedukacyjnej. Do ośrodków tych trafia młodzież:
- na wniosek rodziców w oparciu o kontrakt zawarty pomiędzy wychowankiem, a ośrodkiem normującym
  zasady jego funkcjonowania w placówce;
- z postanowienia sądu.
Od 1 stycznia 2012 roku możliwości skierowania ucznia do MOS istnieje tylko w trybie pozasądowym, czyli na wniosek rodzica poparty orzeczeniem poradni psychologiczno-pedagogicznej o potrzebie kształcenia specjalnego. Do zadań młodzieżowych ośrodków wychowawczych oraz młodzieżowych ośrodków socjoterapii należy:
- organizowanie zajęć dydaktycznych, profilaktyczno-wychowawczych, terapeutycznych i resocjalizacyjnych
  umożliwiających nabywanie umiejętności życiowych ułatwiających prawidłowe funkcjonowanie
  w środowisku rodzinnym i społecznym;
- pomoc w planowaniu kariery edukacyjnej i zawodowej, z uwzględnieniem możliwości i zainteresowań
  wychowanków;
- udzielanie pomocy rodzicom (prawnym opiekunom) w zakresie doskonalenia umiejętności niezbędnych we   wspieraniu rozwoju dzieci i młodzieży, w szczególności w zakresie rozwijania potencjalnych możliwości
  oraz  unikania zachowań ryzykownych.
 Młodzieżowy ośrodek wychowawczy i młodzieżowy ośrodek socjoterapii umożliwiają udział w:
- indywidualnych lub grupowych zajęciach specjalistycznych w zakresie terapii pedagogicznej, zajęciach
  psychoedukacyjnych, rewalidacyjnych, socjoterapeutycznych, profilaktyki społecznej i resocjalizacji;
- zajęciach sportowych, turystycznych, rekreacyjnych oraz kulturalno-oświatowych - zajęcia te są
  prowadzone w wymiarze co najmniej 4 godzin tygodniowo.
W skład młodzieżowego ośrodka wychowawczego i młodzieżowego ośrodka socjoterapii wchodzi co najmniej jedna z następujących szkół:
- szkoła podstawowa specjalna;
- gimnazjum specjalne;
- szkoła ponadgimnazjalna specjalna.
W uzasadnionych przypadkach może funkcjonować młodzieżowy ośrodek socjoterapii, w skład którego nie wchodzi szkoła. Kształcenie dzieci i młodzieży niedostosowanych społecznie w szkołach specjalnych w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych i młodzieżowych ośrodkach socjoterapii jest prowadzone nie dłużej niż do ukończenia przez ucznia:
- 18 roku życia - w przypadku szkoły podstawowej;
- 21 roku życia - w przypadku gimnazjum;
- 24 roku życia - w przypadku szkoły ponadgimnazjalnej.

 

10.Orzec umieszczenie w zakładzie poprawczym - ale w zasadzie tylko wtedy, gdy nieletni dopuścił się czynu karalnego, jeżeli dodatkowo przemawiają za tym wysoki stopień demoralizacji nieletniego, okoliczności i charakter czynu, zwłaszcza gdy inne środki okazały się nieskuteczne lub nie rokują resocjalizacji nieletniego. Umieszczenie w zakładzie poprawczym jest jedynym środkiem poprawczym przewidzianym w ustawie o postępowaniu w sprawach nieletnich. Do zakładu poprawczego kierowani są nieletni w wieku 13-17 lat. Mogą tam przebywać do 21 roku życia, jeśli po ukończeniu 17 lat nie zastosowano wobec nich środka karnego w postaci umieszczenia w zakładzie karnym.
Wykonanie takich środków, jak: zobowiązanie do określonego postępowania, nadzór odpowiedzialny rodziców, zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych, przepadek rzeczy, umieszczenie w rodzinie zastępczej lub w placówce opiekuńczo-wychowawczej, zakładzie społecznym służby zdrowia albo pomocy społecznej, ustaje z chwilą ukończenia przez nieletniego 18 lat. Wykonywanie pozostałych środków, tj. nadzór kuratora, organizacji, zakładu pracy lub osoby godnej zaufania, uczęszczanie do kuratoryjnego ośrodka pracy z młodzieżą, pobyt w instytucji lub organizacji powołanej do przygotowania zawodowego, ustaje z chwilą ukończenia przez nieletniego 21 lat.
Sąd rodzinny może także zobowiązać rodziców lub opiekunów do poprawy warunków wychowawczych, bytowych lub zdrowotnych nieletniego, a także do ścisłej współpracy ze szkołą, poradnią, zakładem pracy, w którym nieletni jest zatrudniony, lekarzem lub zakładem leczniczym. Może także zobowiązać rodziców lub opiekunów do naprawienia w całości lub w części szkody wyrządzonej przez nieletniego.
W wypadku gdy rodzice lub opiekun nieletniego uchylają się od wykonania obowiązków nałożonych na nich przez sąd rodzinny, sąd ten może wymierzyć im karę pieniężną w wysokości od 50 do 1500 złotych. Jeżeli nieletni jest upośledzony umysłowo, chory psychicznie, lub stwierdzono inne zakłócenie czynności psychicznych, bądź nałogowe używanie alkoholu albo innych środków w celu wprowadzenia się w stan odurzenia, sąd rodziny może orzec umieszczenie nieletniego w szpitalu psychiatrycznym lub innym odpowiednim zakładzie leczniczym.
Jeżeli zachodzi potrzeba zapewnienia nieletniemu jedynie opieki wychowawczej sąd może umieścić go w odpowiedniej placówce opiekuńczo - wychowawczej a w przypadku gdy nieletni jest upośledzony umysłowo w stopniu głębokim i wymaga jedynie opieki - w domu pomocy społecznej.
Przestępstwo jest zbrodnią albo występkiem. Zbrodnią jest czyn zabroniony, zagrożony karą pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 3 albo karą surowszą. Występkiem jest czyn zabroniony zagrożony grzywną powyżej 30 stawek dziennych, karą ograniczenia wolności albo karą pozbawienia wolności przekraczającą miesiąc.
Przestępstwa ścigane z urzędu, to takie przestępstwa, które prokurator i policja mają zwalczać i ścigać niezależnie od woli, chęci lub inicjatywy osób trzecich. Do przestępstw tych zaliczono między innymi: udział w bójce lub pobiciu, rozbój, znęcanie się, kradzież, przywłaszczenie, oszustwo, podrabianie dokumentów, naruszenie nietykalności cielesnej funkcjonariusza, nie zawiadomienie
o przestępstwie, wywieranie wpływu na świadka, biegłego lub tłumacza, doprowadzenie małoletniego poniżej lat 15 do obcowania płciowego lub poddania się innej czynności seksualnej i.in.
źródło:http://www.pedagogszkolny.pl/news.php

Pomoc materialna

Zgodnie z zapisem w rozdziale 8a Ustawy o systemie oświaty uczniowi przysługuje prawo do pomocy materialnej ze środków przeznaczonych na ten cel w budżecie państwa, budżecie właściwej jednostki samorządu terytorialnego.

STYPENDIA I ZASIŁKI
Pomoc materialna, o której mowa, może mieć dwojaki charakter:
Socjalny
  • Stypendium szkolne
  • Zasiłek szkolny
Motywacyjny
  • Stypendium za wyniki  za osiągnięcia sportowe.
  • Stypendium Prezesa Rady Ministrów.
  • Stypendium ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania.
Ustawa podkreśla, że uczniowi może być przyznana jednocześnie pomoc materialna  o charakterze socjalnym i motywacyjnym.
Stypendia przyznawane są na wniosek:
  • Rodziców (prawnych opiekunów) albo pełnoletniego ucznia, po zasięgnięciu opinii dyrektora szkoły.
  • Dyrektora szkoły.
  • Stypendia i zasiłki szkolne mogą być również przyznawane z urzędu.
STYPENDIUM SZKOLNE
Stypendium szkolne może otrzymać uczeń znajdujący się w trudnej sytuacji materialnej, wynikającej z niskich dochodów na osobę w rodzinie oraz innych okoliczności uzasadniających przyznanie pomocy materialnej takich jak bezrobocie, niepełnosprawność, ciężka lub długotrwała choroba, wielodzietność itp. Miesięczna wysokość dochodu na osobę w rodzinie ucznia uprawniająca do ubiegania się o stypendium szkolne nie może być większa niż kwota, o której mowa w art. 8 ust. 1 pkt. 2 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tj. Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 z późn. zm.).
Może być ono przyznane w formie:
  • Całkowitego lub częściowego pokrycia kosztów udziału w zajęciach edukacyjnych, w tym wyrównawczych, wykraczających poza zajęcia realizowane w szkole w    ramach planu nauczania, a także udziału w zajęciach edukacyjnych realizowanych poza szkołą, w szczególności kosztów nauki języków  obcych, zajęć sportowych, tanecznych recytatorskich, wycieczek szkolnych, wyjść do kin i teatrów organizowanych przez szkołę.
  • Całkowitego lub częściowego pokrycia kosztów związanych z pobieraniem nauki poza miejscem zamieszkania
Stypendium szkolne realizowane jest poprzez:
  • Refundację poniesionych kosztów związanych z edukacją na podstawie faktur lub rachunków imiennych wystawionych na wnioskodawcę. W szczególnych  sytuacjach (zakup za drobną kwotę, zakup podręczników używanych, organizowania przez szkołę wycieczek i wyjść do teatru, kina, na basen) dopuszcza się możliwość dokumentowania wydatku pisemnym oświadczeniem. 
  • Zakup przez szkołę lub Wydział Edukacji pomocy edukacyjnych.
 Na co konkretnie można przeznaczyć stypendium szkolne?
  • Całkowite lub częściowe pokrycie kosztów udziału w zajęciach edukacyjnych, w tym wyrównawczych, wykraczających poza zajęcia realizowane w szkole w ramach planu nauczania, a także udziału w zajęciach edukacyjnych realizowanych poza szkołą: nauka języków obcych, zajęcia sportowe, taneczne, recytatorskie itp.
  • Pomocy rzeczowej o charakterze edukacyjnym, w tym w szczególności zakup podręczników, zeszytów, przyborów szkolnych, tornistra, plecaka, stroju na zajęcia wychowania fizycznego, atlasów, encyklopedii, słowników, instrumentów, muzycznych, pokrycie abonamentu internetowego i innych uznanych przez dyrektora
    za niezbędne w trakcie edukacji szkolnej.
  • Całkowite lub częściowe pokrycie kosztów związanych z pobieraniem nauki poza miejscem
    stałego zamieszkania w przypadku uczniów szkół ponadgimnazjalnych oraz słuchaczy kolegiów, tj. koszty zakwaterowania, przejazdu itp.
Zakup codziennej odzieży i obuwia, umożliwiającego uczniowi  uczęszczanie do szkoły (kurtka, buty)  należy do zakresu pomocy społecznej  i nie może być finansowany w ramach stypendium szkolnego. Wniosek należy składać według podziału ulic w następujących rejonach:
  • Filia nr 1 w Sośnicy ul. Reymonta 18 (obejmuje dzielnice Sośnice, Ligotę Zabrską )
  • Filia nr 2 w Łabędach ul. Fiołkowa 26 (obejmuje dzielnice Łabędy, Kopernik, Brzezinkę, Czechowice, Stare       Gliwice)
  • Filia nr 3 Sikornik ul. Czajki 3 (obejmuje dzielnice Sikornik, Trynek, Bojków, Żwirki i Wigury)
  • Siedziba główna OPS ul. Górnych Wałów 9 (obejmuje pozostałe dzielnice Gliwic)
ZASIŁEK SZKOLNY
Zasiłek szkolny może być przyznany uczniowi znajdującemu się przejściowo w trudnej sytuacji materialnej z powodu zdarzenia losowego. Może być on przyznany w formie pomocy rzeczowej o charakterze edukacyjnym lub świadczenia pieniężnego na pokrycie wydatków  związanych z procesem edukacyjnym, raz lub kilka razy w roku, niezależnie od otrzymywanego stypendium szkolnego. Wysokość zasiłku nie może przekroczyć jednorazowo pięciokrotności kwoty  określonej w art. 6 ust. 2 pkt 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych. O zasiłek ten można  ubiegać się w terminie nie dłuższym niż dwa miesiące od wystąpienia zdarzenia uzasadniającego jego przyznanie. 
Zasiłek szkolny może być przyznany uczniowi znajdującemu się przejściowo w trudnej sytuacji materialnej z powodu zdarzenia losowego. Przez zdarzenie losowe rozumie się w szczególności:
  • pożar, powódź, zalanie domu lub mieszkania, albo inne działanie sił przyrody
  • kradzież
  • nieszczęśliwy wypadek
  • nagła choroba w rodzinie ucznia
  • śmierć rodzica lub prawnego opiekuna
  • inne nagłe okoliczności losowe, które mogą mieć wpływ na pogorszenie sytuacji materialnej rodziny ucznia.
Do wniosku o przyznanie zasiłku szkolnego należy dołączyć dokumenty poświadczające wystąpienie zdarzenia losowego.
 Wniosek w sprawie zasiłku szkolnego może złożyć:
  • rodzic
  • opiekun prawny w przypadku jeżeli rodzice są pozbawieni władzy rodzicielskiej
  • pełnoletni uczeń (nie ma możliwości złożenia wniosku przez rodzica)
  • Dyrektor szkoły
Wniosek składany jest według miejsca zamieszkania ucznia (adres zameldowania nie ma znaczenia). Miejscem zamieszkania dziecka pozostającego pod władzą rodzicielską jest miejsce zamieszkania rodziców albo
tego z rodziców, któremu wyłącznie przysługuje władza rodzicielska lub któremu zostało powierzone wykonywanie władzy rodzicielskiej. Jeżeli władza rodzicielska przysługuje na równi obojgu rodzicom mającym osobne miejsce zamieszkania, miejsce zamieszkania dziecka jest u tego z rodziców, u którego dziecko stale przebywa. Jeżeli dziecko nie przebywa stale u żadnego z rodziców, jego miejsce zamieszkania określa sąd opiekuńczy. Wniosek należy składać według podziału ulic w następujących rejonach:
 • Siedziba główna OPS ul. Górnych Wałów 9
 • Filia nr 1 w Sośnicy ul. Reymonta 18
 • Filia nr 2 w Łabędach ul. Fiołkowa 26
 • Filia nr 3 Sikornik ul. Czajki 3
STYPENDIUM ZA WYNIKI W NAUCE
Stypendium za wyniki w nauce może być przyznane uczniowi, który uzyskał wysoką średnią ocen w okresie (semestrze) poprzedzającym okres (semestr), w którym przyznaje się to stypendium.
Stypendium to stanowi nagrodę dla ucznia zaangażowanego w naukę i osiągającego wysokie oceny.
Wymaganą średnią ocen ustala komisja stypendialna powołana w szkole przez dyrektora szkoły.
Przed ostatecznym ustaleniem wymaganej średniej ocen, komisja stypendialna obowiązana jest zasięgnąć opinii dwóch organów szkoły:
  • •Rady pedagogicznej.
  • •Samorządu uczniowskiego.
Stypendium za wyniki w nauce przyznaje dyrektor szkoły, po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej, w ramach środków przyznanych przez organ prowadzący na ten cel w budżecie szkoły.
Wypłacane jest ono raz w semestrze, a jego wysokość ustala dyrektor szkoły, po zasięgnięciu opinii komisji stypendialnej i rady pedagogicznej oraz w porozumieniu z organem prowadzącym szkołę. Wysokość stypendium nie może być wyższa niż dwukrotność kwoty zasiłku rodzinnego, o której mowa w ustawie o świadczeniach rodzinnych.
STYPENDIUM ZA OSIĄGNIĘCIA SPORTOWE
Warunkiem otrzymania stypendium za osiągnięcia sportowe jest uzyskanie wysokich wyników we współzawodnictwie sportowym na szczeblu co najmniej międzyszkolnym.
Stypendium to, podobnie jak stypendium za wyniki w nauce, jest udzielane przez szkołę i ma charakter fakultatywny.
O jego przyznanie uczeń może ubiegać się nie wcześniej niż po ukończeniu pierwszego semestru nauki w danym typie szkoły.
Stypendium za osiągnięcia sportowe przyznaje dyrektor szkoły, po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej, w ramach środków przyznanych przez organ prowadzący na ten cel w budżecie szkoły .
Podobnie jak stypendium za wyniki w nauce, wypłacane jest ono raz w okresie, a jego wysokość ustalana jest przez dyrektora szkoły, po zasięgnięciu opinii komisji stypendialnej i rady pedagogicznej oraz w porozumieniu z organem prowadzącym szkołę.
Wysokość tego stypendium nie może być wyższa niż dwukrotność kwoty zasiłku rodzinnego.
STYPENDIUM PREZESA RADY MINISTRÓW
Stypendium to jest adresowane do wybitnie uzdolnionych uczniów szkół, których ukończenie umożliwia uzyskanie świadectwa dojrzałości.
Stypendium Prezesa Rady Ministrów przyznaje się jednemu uczniowi danej szkoły, który spełnia warunki do otrzymania tej formy świadczenia. Aby otrzymać stypendium Prezesa Rady Ministrów należy:
  • Otrzymać promocję z wyróżnieniem, uzyskując przy tym najwyższą w danej szkole średnią ocen.
  • Wykazywać szczególne uzdolnienia w co najmniej jednej dziedzinie wiedzy, uzyskując w niej najwyższe wyniki, a w pozostałych dziedzinach wiedzy wyniki co najmniej dobre.
Stypendium jest przyznawane przez Prezesa Rady Ministrów na okres od września do czerwca w danym roku szkolnym.
STYPENDIUM MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ I SPORTU
Aby uzyskać stypendium ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania należy posiadać wybitne osiągnięcia edukacyjne, w szczególności:
Być laureatem międzynarodowej olimpiady lub laureatem i finalistą olimpiady przedmiotowej o zasięgu ogólnopolskim lub turnieju.
Być laureatem konkursu na pracę naukową, organizowanego przez instytucję naukową lub stowarzyszenie naukowe.
  • Być uczniem szkoły ponadgimnazjalnej uzyskującym najwyższe wyniki w nauce według indywidualnego programu lub toku nauki.
  • Być uczniem uczestniczącym w zajęciach przewidzianych tokiem studiów na podstawie przepisów w sprawie zasad i warunków uczestniczenia wybitnie uzdolnionych uczniów w zajęciach przewidzianych tokiem studiów na kierunkach zgodnych z uzdolnieniami oraz zasad zaliczania tych zajęć.
  • Być uczniem, który uzyskał wysokie wyniki we współzawodnictwie sportowym na szczeblu krajowym lub międzynarodowym.
Stypendium ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania przyznaje minister właściwy
do spraw oświaty i wychowania.

Chrońmy dzieci przed używkami.

Być  rodzicami nastolatka nie jest łatwo. Jeżeli jednak rozumie się i pamięta, że okres dorastania jest tak samo trudny dla rodziców, jak i dla dziecka - to połowa sukcesu.
Większość rodziców najbardziej boi się okresu, kiedy dziecko zaczyna dorastać. Zaczyna wtedy wymykać się spod kontroli, buntuje się, poszukuje nowych doświadczeń, a rodzice czują się bezradni, w dodatku mniej ważni dla dziecka niż jego rówieśnicy.

Wszyscy chcemy być dobrymi rodzicami i na ogół nie szczędzimy wysiłku, aby nasze dzieci były szczęśliwe. Staramy się, chcemy dla dziecka jak najlepiej, a mimo to zdarza się, że spotykają nas rozczarowania, a dziecko sprawia kłopoty.

Ten krótki poradnik jest adresowany do wszystkich rodziców. Być może porady tu zawarte dla wielu osób są oczywiste, ale być może dla niektórych okażą się pomocne i zwrócą ich uwagę, że rodzice mają decydujący wpływ na to, czy dziecko sięgnie po narkotyki.

Nie ma prostych i skutecznych recept na to, jak całkowicie uchronić dziecko przed narkotykami, ale jedno jest pewne: im lepszy mamy kontakt z dzieckiem, tym łatwiej ustrzeżemy je przed narkotykami.

Rozmowa jest podstawą dobrych kontaktów z dzieckiem, bo pozwala lepiej poznać jego świat, oczekiwania, marzenia, ale też różnorodne problemy. Nie bójmy się rozmawiać także na trudne tematy. Wiedza o narkotykach pomaga przełamać opory przed rozmową z dzieckiem na ten trudny temat. Im więcej wiemy na temat narkotyków, tym łatwiej przekonamy dziecko o ich szkodliwości. Używajmy rzeczowych argumentów.

Co warto wiedzieć i robić, aby chronić dziecko przed narkotykami:

•znać prawa rządzące rozwojem dziecka,
•wiedzieć jak budować dobry kontakt z dzieckiem,
•znać powody, dla których młodzi sięgają po narkotyki,
•być konsekwentnym w przestrzeganiu zasad,
•mieć rzetelną wiedzę na temat narkotyków.

Dopalacze: gdzie szukać pomocy?

Masz wątpliwości czy Twoje dziecko zażywa dopalacze? Chcesz dowiedzieć się więcej na temat możliwości leczenia? Wiesz wszystko o negatywnych skutkach tych niebezpiecznych substancji? Masz informacje o miejscach, w których handluje się zakazanymi środkami? Jesteś uzależniony? Ministerstwo Spraw Wewnętrznych przygotowało listę numerów telefonów pod którymi można szukać pomocy.

800 060 800 - Bezpłatna, całodobowa infolinia Głównego Inspektora Sanitarnego. Pod tym numerem telefonu możemy uzyskać informacje na temat negatywnych skutków zażywania dopalaczy oraz o możliwościach leczenia. Infolinia jest także przeznaczona dla rodziców, którzy mają wątpliwości czy ich dzieci zażywają dopalacze. Na infolinię można przekazywać także informacje, które mogą ułatwić służbom dotarcie do osób handlujących tymi nielegalnymi substancjami.

116 111 - Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży. Służy on młodzieży i dzieciom potrzebującym wsparcia, opieki i ochrony. Telefon prowadzi Fundacja Dzieci Niczyje. Linia jest dostępna codziennie w godzinach 12:00 - 22:00, pomoc online dostępna na www.116111.pl/napisz. Tylko w 2014 roku specjaliści przeprowadzili 3205 rozmów dotyczących kontaktu dzieci z substancjami psychoaktywnymi.

800 100 100 - Telefon dla rodziców i nauczycieli w sprawach bezpieczeństwa dzieci. To bezpłatna i anonimowa pomoc telefoniczna i online dla rodziców i nauczycieli, którzy potrzebują wsparcia i informacji w zakresie przeciwdziałania i pomocy dzieciom przeżywającym kłopoty i trudności wynikające z problemów i zachowań ryzykownych takich jak: agresja i przemoc w szkole, cyberprzemoc i zagrożenia związane z nowymi technologiami, wykorzystywanie seksualne, kontakt z substancjami psychoaktywnymi, uzależnienia, depresja, myśli samobójcze, zaburzenia odżywiania. Telefon prowadzi Fundacja Dzieci Niczyje. Linia dostępna od poniedziałku do piątku w godzinach 12:00 - 18:00, pomoc online dostępna pod adresem pomoc@800100100.pl. W pierwszym półroczu 2015 roku 61 rozmów dotyczyło problemów z substancjami psychoaktywnymi.

800 12 12 12 - Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka. Osoby poszukujące pomocy oraz informacji na temat dopalaczy mogą korzystać także z telefonu zaufania Rzecznika Praw Dziecka. Numer przeznaczony jest zarówno dla dzieci, jak i dorosłych, którzy chcą zgłosić problemy dzieci. Telefon jest czynny od poniedziałku do piątku w godzinach od 8.15 do 20.00. Po godzinie 20.00 oraz w dni wolne od pracy, każdy może przedstawić problem i zostawić numer kontaktowy. Pracownik telefonu zaufania oddzwoni następnego dnia.

112 - Jednolity numer alarmowy obowiązujący na terenie całej Unii Europejskiej.